Jak dbać o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży

Szczęśliwie większość dzieci i młodzieży cieszy się dobrym zdrowiem fizycznym i psychicznym. O wiele łatwiej, nam dorosłym, dostrzec problem ze zdrowiem fizycznym. A co ze zdrowiem psychicznym naszych pociech? Coraz częściej mówimy o tym, że zdrowie psychiczne jest tak samo ważne, jak zdrowie fizyczne. Dzieci i młodzież, które cieszą się dobrym zdrowiem psychicznym są szczęśliwe i potrafią się tym szczęściem dzielić z innymi. Potrafią porozumieć się z członkami swojej rodziny, a także z rówieśnikami. Nie obawiają się wyzwań niesionych przez życie, skutecznie stawiają im czoła, przy wsparciu osób im bliskich.

Należy pamiętać, że już od momentu pojawienia się dziecka na świecie, jesteśmy odpowiedzialni za jego zdrowie psychiczne. Prawidłowe zdrowie psychiczne dziecka warunkuje jego prawidłowy rozwój fizyczny, emocjonalny, społeczny oraz intelektualny. Rodzice i opiekunowie, którzy od samego początku wspierają ten rozwój, chronią dziecko przed wystąpieniem trudności w zakresie zdrowia psychicznego. Dotyczy to także sytuacji, kiedy rodzic dostrzega trudności związane ze zdrowiem psychicznym swojego dziecka i szybko reaguje na jego symptomy. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży zależy od czynników biologicznych (genetycznych, infekcyjnych, toksycznych) oraz psychospołecznych (rodzina, szkoła, grupa rówieśnicza). Jednak to rodzina ma najważniejszy wpływ na prawidłowy rozwój człowieka, ale też rodzina może ten rozwój zaburzać. To w rodzinie dziecko uczy się ról społecznych, stanowi ona zwykle mapę świata dla młodego człowieka. Rodzice swoimi postawami, tym jak okazują miłość, troskę, czułość, zainteresowanie dziecku, stymulują prawidłowy rozwój i potencjał dziecka. Często to od rodziców zależy, czy dzieci będą umiały w pełni wykorzystać swoje możliwości i czy będą cieszyły się dobrym zdrowiem psychicznym w przyszłości. Dziecko, u którego zdrowie psychiczne jest zaniedbane nie potrafi w pełni używać swoich zasobów niezbędnych do pokonywania trudności życiowych. Podobnie jak my dorośli, dzieci również mogą mieć swoje problemy i trudności. Starają się rozwiązać je przy pomocy rodzica, opiekuna oraz własnych zasobów, jakie posiadają. Kiedy się to udaje, trudności przebiegają łagodnie i zwykle są krótkotrwałe. Są jednak dzieci, które nie rozumieją świata dorosłych i dorośli, którzy nie do końca rozumieją, czym jest „wewnętrzny” świat dziecka. Zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych jest to sytuacja trudna, wywołująca przykre emocje i uczucia. Gdy dziecko doświadcza tego przykrego stanu przez długi okres czasu, może doprowadzić to do zaburzenia psychicznego. Szacuje się, że 1 na 10 dzieci i nastolatków cierpi na zaburzenia psychiczne.

Dzieci mogą doświadczyć pojedynczego zaburzenia lub więcej niż jednego w tym samym czasie. Do często występujących zaburzeń wśród dzieci i młodzieży zaliczamy:

-zaburzenia lękowe

-zespół nadpobudliwości psychoruchowej

-zaburzenia odżywiania

-zaburzenia nastroju

-używanie substancji psychoaktywnych, uzależnienia od komputera, telefonu.

pixabay.com

Zarówno u dzieci, jak i młodych ludzi mogą występować trudne rodzaje zachowań, których nie należy bagatelizować, np. nadmierna agresja, zamykanie się w swoim świecie, myśli o śmierci, autoagresja. Dzieci i młodzież, szczególnie trudno przeżywają utratę osób bliskich, poważną zmianę w rodzinie, np. związaną z rozpadem rodziny, pojawieniem się rodzeństwa, śmiercią bliskiej osoby, chorobą własną, bądź kogoś bliskiego. Dziecko potrzebuje czasu na przystosowanie się do nowej sytuacji i wsparcia ze strony osób najbliższych w dostosowaniu się do nowej sytuacji. Jego brak może w konsekwencji doprowadzić do zaburzenia psychicznego dziecka, a tym samym do trudności całego systemu rodzinnego.

Jak radzić sobie z problemami psychicznymi naszych dzieci? Przede wszystkim należy uświadomić sobie, że to my dorośli jesteśmy odpowiedzialni za zdrowie psychiczne naszych dzieci.

Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko miało satysfakcjonujące i szczęśliwe życie, zachęcaj je do rozmowy z Tobą na każdym etapie rozwoju. Nigdy nie lekceważ problemu dziecka. Jeśli dziecko mówi o swoim problemie, zajmijcie się nim wspólnie.

To, w jaki sposób wychowujesz swoje dziecko ma znaczenie dla jego zdrowia psychicznego. Jeśli niepokoisz się o zdrowie psychiczne swojego dziecka, najlepszym rozwiązaniem będzie konsultacja ze specjalistą.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Świdnicy realizuje projekt „Wsparcie rodziców dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwoju i zdrowia psychicznego”. Gmina Miasto Świdnica uzyskała na jego realizację dofinansowanie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w kwocie 34.090 zł, w ramach Programu „Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi” – edycja 2017 r.

Projekt zakłada wsparcie praktyczne dla rodziców m.in. w formie warsztatów psychoedukacyjnych w zakresie rozumienia trudności psychicznych występujących u dzieci i młodzieży, konsultacji indywidualnych ze specjalistami: psychiatrą dziecięcym, terapeutą rodzinnym, terapeutą uzależnień i psychologiem.

Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach programu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej „Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi” – edycja 2017.